فرق ارتودنسی ثابت و متحرک چیست؟، در ارتودنسی دندان، انتخاب بین دو روش ثابت یا متحرک، برای افرادی که دندان های بهم ریخته دارند تبدیل به دغدغه ای شده و نمیدانند فرق ارتودنسی ثابت و متحرک چیست و کدام روش برای دندان هایشان مناسب است؟ هر کدام از دو روش ارتودنسی ثابت و متحرک، به نوعی میتوانند باعث مرتب شدن دندان ها و رفع ناهنجاری های فکی شوند. نوع ارتودنسی کاملا به میزان بهم ریختگی دندان ها و ناهنجاری فکی بستگی دارد که انجام روش مناسب نیز تاثیر زیادی در نتیجه درمان دارد. بنابراین ویزیت با پزشک متخصص ارتودنسی از اهمیت بالایی برخوردار است.
تفاوت ارتودنسی ثابت با متحرک هم در تجهیزات و هم در عملکرد و راحتی فرد است و البته نوع مراقبت هایی که در هر روش باید انجام دهید با دیگری متفاوت است. اگر قصد ارتودنسی دندان در نارمک را دارید اما نمیدانید فرق ارتودنسی ثابت و متحرک چیست، با راهنمایی کامل درباره هر روش و مراقبت های مخصوص و اینکه کدام گزینه برای شما مناسب است با ما همراه باشید.
معرفی و بررسی فرق ارتودنسی ثابت و متحرک
ارتودنسی یکی از شاخه های مهم در دندانپزشکی است که به هدایت اصولی دندانها در جایگاه مناسب خود در دهان و همچنین برطرف شدن اختلالات و ناهنجاری در فک ها میپردازد. هر کدام از روش های ارتودنسی ثابت و متحرک ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که برای شرایط دندانی و سنی خاص مناسب هستند. ارتودنسی به دو روش متحرک و ثابت تقسیم میشود.
همانطور که از اسم هر نوع مشخص است، ارتودنسی ثابت دارای براکت یا بریس هایی هستند که به طور ثابت روی دندان ها چسبیده میشوند و تا پایان مدت زمان درمان قابل جداشدن و برداشتن نیستند. ارتودنسی متحرک نیز دستگاهی است که برعکس ثابت، قابل جابه جایی و برداشتن از دهان و دوباره قرار دادن روی دندان ها است. مثل الاینرهای شفاف یا همان پلاک های شفاف ارتودنسی. برای درک بهتر فرق ارتودنسی ثابت و متحرک، به تعریف آن‌ها می‌پردازیم.
ارتودنسی ثابت چیست؟
در این بخش از مقاله فرق ارتودنسی ثابت و متحرک، به تعریف ارتودنسی ثابت می‌پردازیم. ارتودنسی ثابت، شامل براکت های فلزی به همراه سیم هستند که در روز شروع درمان، روی دندان های یکی از فک ها یا هر دو فک، توسط دندانپزشک متخصص ارتودنسی چسبانده میشوند. بریس های فلزی در طول مدت زمان درمان، غیر قابل جا به جایی و کندن هستند. کش های رنگی که اورینگ ارتودنسی نامیده میشوند، دور براکت ها قرار میگیرند و در هر جلسه چکاپ ماهانه ای که جزئی از درمان ارتودنسی است، به سلیقه خود شخص تعویض میشوند.
درمان ارتودنسی ثابت، درمانی است که نیازمند مراجعه ماهانه است، زیرا هر ماه لازم است که پزشک میزان حرکت دندان ها را بررسی کند. مسئله رعایت بهداشت دندان و تمیز کردن براکت ها در روش ارتودنسی ثابت نیز، یک امر مهم و ضروری است زیرا سلامت دندان ها هنگامی که براکت ها روی دندان قرار دارد ممکن است با هر سهل انگاری دچار پوسیدگی و آسیب شوند.
مزایای ارتودنسی ثابت
- مناسب برای شرایط پیچیده دندانی: ارتودنسی ثابت برای اصلاح مشکلات و بهم ریختگی های پیچیده دندانی و ناهنجاری های فکی یک راه حل مناسب است و به خوبی میتواند نامنظمی های شدید دندانها را برطرف و درمان کند.
- نتیجه دهی دقیق: در دمان ارتودنسیِ ثابت، به دلیل اینکه براکت ها و سیم ها عامل حرکت و جا به جا شدن دندان ها هستند پزشک به خوبی میتواند با تغییر دادن طرح درمان و استفاده از کش ها و یا تجهیزات تخصصی، میزان حرکت دندان ها را کنترل کند.
- عدم وابستگی به همکاری شخص: از آنجایی که براکت ها روی دندان ها ثابت هستند و شخص نمیتواند آن ها را از دهان خارج و یا جا به جا کند، درمان با میزان همکاری کم و ضعیف شخص هم ادامه میابد و نتیجه میدهد.
- مراجعات منظم و کنترل روند درمان زیر نظر پزشک: جلسات ماهانه ارتودنسی و بررسی میزان حرکت دندان ها توسط متخصص ارتودنسی موجب میشود تا تمامی مراحل درمان و جا به جا شدن دندان ها و اصلاح فک زیر نظر پزشک انجام شود.
معایب ارتودنسی ثابت
- ظاهر قابل مشاهده براکت ها: بریس های فلزی روی دندان قرار میگیرد و قابل مشاهده هستند که این مسئله برای برخی افراد ناخوشایند است.
- محدودیت های مصرف غذایی: منع مصرف غذاهای سفت و چسبنده، در شرایطی که براکت ها روی دندان ها قرار دارند، زیرا موجب آسیب و شکستگی براکت ها میشود.
- دشواری در رعایت بهداشت: با وجود براکت های فلزی رعایت بهداشت دهان و دندان چالش برانگیز است و نیازمند دقت، صبر و حوصله است. در طول مدت زمان درمان باید از مسواک بین دندانی و نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده شود تا از ابتلا به بیماری لثه و پوسیدگی دندان جلوگیری شود.
- احساس درد و ناراحتی: بعد از مراجعه در هر جلسه چکاپ، اورینگ های رنگی ارتودنسی و سیم آن ها تعویض شده و ممکن است تا یک یا دو روز احساس ناراحتی کنید. اما معمولا این درد بعد از یک یا دو روز کاهش میابد.
- احتمال ایجاد زخم یا آفت و آسیب به بافت دهان: براکت ها و سیم ها ممکن است فضا و بافت داخل دهان را دچار زخم یا آفت کنند که با گذشت چند روز برطرف میشود.
ارتودنسی ثابت یکی از موثرترین روش های ارتودنسی است که باعث اصلاح بهم ریختگی های شدید دندانی و ناهنجاری های فکی میشود. اما انجام این روش باید با تشخیص پزشک متخصص ارتودنسی و مشاوره کامل انجام شود.
ارتودنسی متحرک چیست؟
در این بخش از مقاله فرق ارتودنسی ثابت و متحرک، به تعریف ارتودنسی متحرک می‌پردازیم. ارتودنسی متحرک، پلاک شفافی یا پلاک آکریلیک است که قابل جا به جایی یعنی برداشتن و قرار دادن مجدد در دهان است. الاینر های شفاف یا نوعی پلاک که شخص میتواند هنگام غذا خوردن و یا مسواک زدن، آن را از دهان خارج کند و بعد مجددا در دهان قرار دهد.
الاینرهای شفاف و درمان ارتودنسی متحرک بیشتر در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که میزان بهم ریختگی دندان ها کمتر است و برای افرادی مناسب است که ظاهر براکت های فلزی را دوست ندارند و نمیخواهند بریس های فلزی روی دندان هایشان مشخص باشد. ارتودنسی متحرک باید روزانه چندین ساعت روی دندان ها قرار بگیرد و فقط برای غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج شود.
مزایای ارتودنسی متحرک
- قابلیت جا به جایی: شخص به راحتی هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن میتواند پلاک ارتودنسی را از دهان خارج کند.
- راحتی بیشتر: استفاده از پلاک متحرک راحت تر است و کمتر قابل مشاهده است.
- رعایت راحت تر بهداشت دهان و دندان: قابلیت تمیز کردن پلاک و رعایت بهداشت بهتر دهان و دندان
معایب ارتودنسی متحرک
- وابسته به همکاری شخص: نیاز به استفاده مداوم و صحیح دارد که میزان نتیجه گیری، وابستگی به همکاری خود شخص دارد.
- محدودیت استفاده از این روش در شرایط پیچیده دندان ها: این روش برای بهم ریختگی های شدید دندانی مناسب نیست و ناهنجاری های فکی را نمیتوان با این روش برطرف کرد، استفاده از ارتودنسی متحرک بسته به شرایط خاص دندان ها است که بعد از ویزیت کامل توسط پزشک متخصص ارتودنسی و نوع مشکل دندان و فک برای شما انجام میشود.
تفاوت ارتودنسی ثابت با متحرک چیست؟
بالاخره فرق ارتودنسی ثابت و متحرک چیست؟، ارتودنسی ثابت برای دندان هایی مناسب است که دارای بهم ریختگی شدید و ناهنجاری های فکی مثل عقب بودن فک یا جلو بودن فک هستند. ارتودنسی ثابت نیاز به مراقبت و بهداشت اصولی دارد و به این علت که نمیتوان آن را از دهان خارج کرد، تمیز کردن براکت ها و استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی باید با حوصله و دقت بیشتری صورت گیرد.
ارتودنسی متحرک برای موارد خفیف تر که دندان ها با میزان کمتری بهم ریخته هستند مورد استفاده قرار میگیرد. در انتخاب نوع ارتودنسی و روش مخصوص دندان های شما، پزشک متخصص ارتودنسی بر اساس شرایط دندان های شما، شرایط فردی و سن و دیگر عوامل روش مورد نیاز را تشخیص خواهد داد.
فرق ارتودنسی ثابت و متحرک در مدت زمان آن‌ها چیست؟
اما از نظر مدت زمان، فرق ارتودنسی ثابت و متحرک چیست؟
ارتودنسی ثابت: مدت زمان مرتب شدن دندان ها با ارتودنسی ثابت بین 1 تا 3 سال طول میکشد. ارتودنسی ثابت درمانی است که براکت و سیم ها نقش جا به جایی و حرکت دندان ها را برعهده دارند، بنابراین جا به جا شدن دندان ها به تدریج و زیر نظر متخصص ارتودنسی صورت میگیرد. بعد از اتمام درمان ارتودنسی ثابت، با نصب ریتینر یا پلاک های نگهدارنده تا چند سال، از حرکت و بازگشت دندان ها به حالت اولیه جلوگیری میشود تا بتوان نتیجه درمان را حفظ کرد.
ارتودنسی متحرک: مرتب شدن دندان ها با روش ارتودنسی متحرک بین 6 ماه تا 2 سال است و از آنجایی که ارتودنسی متحرک برای بهم ریختگی های خفیف تر مورد استفاده قرار میگیرد، میزان نتیجه دهی و حرکت دندان ها در موقعیت صحیح، مستلزم استفاده مداوم از پلاک است. در این روش همانند ارتودنسی متحرک بعد از اتمام دوره درمان، متخصص ارتودنسی از ریتینر برای ثابت نگه داشتنِ موقعیت جدید دندان ها استفاده میکند. استفاده از ریتینر نیز بعد از اتمام دوره درمان ممکن است تا چند سال باشد.
عوامل موثر در فرق ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر مدت زمان آن‌ها
- شدت بهم ریختگی دندان ها و ناهنجاری فک
- سن شخص
- میزان همکاری شخص در طول مدت درمان
- نوع روش مورد استفاده ارتودنسی
نکات مهم برای تشخیص فرق ارتودنسی ثابت و متحرک
برای انتخاب نوع ارتودنسی باید نکات مهمی را در نظر بگیرید که میزان نتیجه گیری در درمان و حرکت صحیح دندان ها موفقیت آمیز باشد. هر کدام از دو روش ارتودنسی ثابت و متحرک مزایا و معایب خاص خود را دارند که بر اساس نیاز و شرایط خود فرد انجام میشود. نکات مهمی که در انتخاب نوع و روش ارتودنسی باید در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است :
1. نوع و شدت بهم ریختگی دندان ها و شرایط فکی:
- بهم ریختگی شدید دندانی: ارتودنسی ثابت برای این نوع ناهنجاری و شلوغی دندان ها مناسب تر است، زیرا راه حل مناسبی برای برطرف کردن اختلالات شدید دندانی است.
- بهم ریختگی های خفیف دندانی: ارتودنسی متحرک برای بهم ریختگی با مشکلات خفیف تر گزینه مناسبی است تا فقط نامرتبی هایی با میزان کمتر را برطرف کند.
2. سن و میزان همکاری بیمار
- سن کمتر در کودکان: ارتودنسی ثابت برای کودکانی که همکاری لازم برای قرار دادن مداوم پلاک متحرک در دهان را ندارند گزینه مناسبی است.
- سن بیشتر در بزرگسالان: ارتودنسی متحرک برای سنین بالاتر که میزان همکاری بیشتر است و طولانی مدت میتوانند پلاک متحرک را در دهان نگه دارند و کمتر قابل مشاهده است گزینه بهتری است.
3. زمان و طول مدت درمان
- مدت زمان طولانی تر: ارتودنسی ثابت به مدت زمان بیشتری برای مرتب کردن دندان ها نیاز دارد.
- مدت زمان کوتاه تر: ارتودنسی متحرک به مدت زمان کمتری برای مرتب کردن دندان ها احتیاج دارد زیرا برای بهم ریختگی های جزئی مناسب است.
4. ظاهر ارتودنسی میزان راحتی بیمار
- قابل مشاهده کمتر: ارتودنسی متحرک به دلیل اینکه نوعی پلاک شفاف است و امکان برداشتن آن در موارد و محل های خاص را دارد کمتر قابل مشاهده است.
- قابل مشاهده بیشتر و دائمی: ارتودنسی ثابت به دلیل وجود براکت ها به طور ثابت روی دندان ها، کاملا قابل مشاهده است.
5. هزینه و مراقبت
- هزینه متفاوت: هزینه ارتودنسی ثابت نسبت به هزینه ارتودنسی متحرک بیشتر است و این تفاوت هزینه به دلیل پیچیدگی درمان، مدت زمان که طول میکشد تا دندان ها مرتب شود و میزان تجهیزات مورد استفاده است.
- مراقبت های خاص: ارتودنسی ثابت نیاز به مراقبت های ویژه ای حین درمان دارد و رعایت بهداشت براکت ها در این روش، باید با مسواک مخصوص بین دندانی و نخ دندان مخصوص ارتودنسی انجام شود. مراقبت و رعایت بهداشت هنگام استفاده از پلاک ارتودنسی متحرک نسبت به براکت های ثابت راحت تر است.
نتیجه گیری
در این مقاله به طور کامل فرق ارتودنسی ثابت و متحرک را بررسی کردیم. توجه داشته باشید که انتخاب نوع و روش ارتودنسی مورد نیاز شما بر عهده پزشک متخصص ارتودنسی است. انتخاب روش ارتودنسی و اینکه بدانید تفاوت ارتودنسی ثابت با متحرک چیست بر اساس عوامل و گزینه های مختلفی سنجیده میشود. ارتودنسی ثابت قابلیت اصلاح ناهنجاری های شدید دندانی و ارتودنسی متحرک برای بهم ریختگی های خفیف و جزئی مورد استفاده قرار میگیرد.
هر دو روش مزایا و معایب خاص خود را دارند ولی انتخاب بهترین روش برای شما بر عهده پزشک متخصص ارتودنسی است که در جلسه ویزیت اولیه و بعد از بررسی شرایط کلی دهان و دندان و بررسی شرایط کلی مورد ارزیابی قرار میگیرد. جهت تعیین وقت ویزیت و انجام ارتودنسی در نارمک فرم زیر را تکمیل کنید :