سرطان دهان به عنوان یک بیماری شایع شناخته شده، جدی و تاثیرگذار در سلامت دهان و سلامت بدن محسوب میشود. بیماری سرطان دهان نوعی عارضه تخریب کننده است که باعث تخریب بافت نرم و سخت دهان در قسمت های مختلف مثل لثه، زبان، گونه، حفره های دهانی و یا در استخوان فک میشود. متاسفانه پیشرفت این بیماری یک عامل مرتبط و تاثیرگذار در افزایش آمار مرگ و میر بر اثر سرطان دهان است.
علت و عواملی خطرناکی که در سرطان دهان تاثیرگذار هستند؟
سرطان دهان یک بیماری پیچیده و خطرناک است و عوامل متعددی میتوانند منجر به بروز این بیماری شوند. مهمترین نکته در راستای درمان آن، شناسایی و تشخیص زود هنگام آن است. بررسی علائم سرطان دهان و هرگونه علائم ناشناخته و یا تغییرات ایجاد شده در بافت دهان و نواحی مختلف بافت لثه، زبان و یا گونه ها میتواند در میزان موفقیت در درمان سرطان دهان یا درمان سرطان لثه موثر واقع شود.در مقابل برخی از عادات بد، مثل مصرف دخانیات و الکل، به عنوان عوامل اصلی، باعث تشدید سرطان لثه و دهان میشوند. به عبارتی، افرادی که عادت به مصرف این دو عامل دارند در معرض خطر بیشتری قرار میگیرند.تشخیص زودرس سرطان لثه و دهان و بررسی هرگونه تغییرات که در بافت دهان به وجود می آیند اهمیت ویژه ای دارد. علائمی مثل بررسی بافت زخم ها و ماهیت زخم، خونریزی از لثه ها در جهت شناسایی برای جراحی سرطان لثه و تغییرات در بوی دهان از مجموعه اقدامات لازم برای شناخت و درمان سرطان دهان هستند. توجه داشته باشید که تمامی این اقدامات تشخیصی و درمانی باید توسط پزشک متخصص آسیب شناسی بیماری های دهان، فک و صورت انجام گیرد.
علائم وجود سرطان در دهان چیست؟
بیماری سرطان دهان در ابتدا به شکل لکه های سفید یا قرمز رنگ در دهان که رو به رشد هستند نمایان میشود. به وجود آمدن هرگونه زخم مشکوک که در حال رشد، تغییر شکل یا تغییر رنگ و یا خونریزی غیر طبیعی هست ممکن است از علائم سرطان دهان باشند. به دنبال این علائم سفت شدن ناحیه وسیعی از زبان، تغییرات در ظاهر لب و دهان، گوش درد و فک درد، تورم غدد لنفاوی و … جز علائم پیشرفته تر این بیماری هستند. در صورت مشاهده بیشتر از دو هفته زخم، باید سریعا به متخصص بیماری های دهان مراجعه کنید.
بررسی علائم سرطان دهان ممکن است بر اساس نوع بیماری و شدت آن متفاوت باشند و یا به صورت مراحل مختلف زمان بروز آن ها متفاوت و متغیر باشد. این علائم علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند :
- وجود زخم ها و آفت های ناشناخته ای که بیشتر از دو هفته ادامه دار باشند و بهبود نیابند.
- زخم هایی که دارای ظاهر ناشناخته و بافت مشکوکی باشند و با درمان های معمولی بهبود نیابند.
- زخم هایی که دچار تغییراتی در رنگ و بافت باشند.
- ایجاد تغییر رنگ در زبان یا در هر نقطه ای از بافت دهان مثل زخم های سفید رنگ، قرمز یا سیاه رنگ.
- تغییرات در رنگ لثه و یا بافت لثه.
- خونریزی از لثه.
- ایجاد تورم یا احساس درد در بافت و قسمت های مختلف دهان، گلو و دیگر نواحی دهان و لثه.
- احساس سنگینی یا وجود فشار هنگام بلعیدن.
- ایجاد مشکل در هضم.
- احساس درد هنگام صحبت کردن و باز و بسته کردن دهان.
- احساس درد در ناحیه گوش.
- احساس فشار، سختی و یا درد هنگام حرکت زبان و باز و بسته کردن فک، به ویژه اینکه با درد و تورم همراه باشد.
- احساس هرگونه تغییرات در بوی دهان که با رعایت بهداشت هم تغییری در آن به وجود نمی آید.
توجه داشته باشید که این علائم قطعی نیستند و ممکن است به دلایل دیگر نیز شما دچار این علائم شوید، اما نکته حائز اهمیت هنگام احساس هر یک از این علائم، بررسی توسط پزشک متخصص زخم های دهان، لثه و بیماری های فک و صورت به منظور شناسایی به موقع و جلوگیری از پیشرفت بیماری و درمان به موقع هرگونه بیماری در این نواحی است.
عوامل ایجاد سرطان دهان
بروز سرطان دهان در افراد سیگاری و الکلی بیشتر از سایر افراد است. به وجود آمدن زخم و ضایعات بدخیم دهان نیز از عوامل به وجود آمدن سرطان دهانی است.
تشخیص زود هنگام سرطان در دهان
تشخیص به موقع باعث جلوگیری از پیشرفت آن و کاهش میزان مرگ و میر میشود. با مشاهده کوچکترین زخم، ضایعه و توده مشکوک در هرناحیه ای از زبان، گونه، لب و صورت سریعا به متخصص بیماری های دهان مراجعه کرده تا با انجام بیوپسی (نمونه برداری) جهت تشخیص و درمان به موقع، از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنید. در روند مشاهده تومور مشکوک تنها راه شناخت نوع زخم و ضایعه، بررسی این نکته است که در آن سلول های سرطانی وجود دارد یا خیر.
جراحی سرطان لثه
در بیماری سرطان لثه، جراحی ممکن است یکی از روش های درمانی برای از بین بردن و درمان این ضایعه باشد. جراحی سرطان لثه با برداشتن تومور و بافت اطراف ضایعه همراه است.در برخی شرایط و موارد برای درمان سرطان لثه بافت ضایعه ممکن است بخشی از فک و دندان ها را نیز درگیرکرده باشد که برای از بین بردن کامل بیماری ناچار به تلفیق روش های درمانی دیگر مثل شیمی درمانی و رادیوتراپی باشد.
آیا سرطان لثه قابل درمان است ؟
آیا سرطان لثه قابل درمان است ؟در جواب اینکه آیا سرطان لثه قابل درمان است یا خیر باید گفت میزان موفقیت این درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، مثل : مراحل تشخیص جهت بررسی نوع و اندازه ضایعه، میزان گسترش و پیشرفت ضایعه و تشخیص زودرس بیماری سرطان لثه، احتمال موفقیت و قابل درمان بودن سرطان لثه را افزایش خواهد داد.
در درجه اول برای درمان سرطان دهان بهتر است چکاپ کامل و بیوپسی یا نمونه برداری از بافت ضایعه جهت تشخیص دقیق نوع بیماری انجام شود و بعد از تشخیص کامل، مرحله پیگیری و انجام درمان های لازم برای کنترل، جلوگیری از پیشرفت، درمان و از بین رفتن کامل زخم یا تومور مشکوک انجام شود.
درمان سرطان دهان مربوط به طیف گسترده ای از تخصص های مختلف است که با جراحی، اشعه، شیمی درمانی و تغذیه و در برخی موارد روانشناسی مراقبت از رفتار بیمار انجام میشود. با تشخیص به موقع و مراجعه به متخصص بیماری های دهان مراقب سلامتی دهان، صورت و فک خود باشید.
سوالات متداول + پاسخ
چه عواملی باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان خواهند شد؟
در برخی از موارد ابتلا به سرطان میتوان به افزایش مصرف تنباکو، نوشیدنی های الکی و یا عوامل ارثی و خانوادگی اشاره کرد.آیا سرطان دهان قابل درمان است؟
اینکه سرطان دهان قابل درمان است یا خیر به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
مرحله تشخیص نوع ضایعه، اندازه تومور و زخم ایجاد شده، نوع واکنش بدن به درمان ها و زمان تشخیص سرطان، زمان شروع فرآیند درمان سرطان دهان.توجه داشته باشید که این سوالات به صورت کلی هستند و برای درمان و تشخیص صحیح بیماری باید فورا به پزشک متخصص بیماری های دهان، فک وصورت مراجعه کرده و با مشاوره های دقیق روند درمان را شروع کنید.
نتیجه گیری و جمع بندی
مهم ترین نکته در درمان سرطان دهان و لثه و یا جراحی سرطان لثه، مرحله تشخیص زودرس و شروع درمان به موقع است. زیرا مدت زمان سریع و به موقع میتواند در کنترل و درمان بیماری موثر واقع شود. بنابراین به محض احساس هر نوع علائم و تغییرات مشکوک در نواحی مختلف دهان، زبان و لثه و به وجود آمدن هرگونه ضایعه و زخم سریعا به پزشک متخصص بیماری های دهان فک و صورت مراجعه کنید.درمان به موقع و تغییرات در سبک زندگی میتواند سرطان دهان را درمان کرده و احتمال بازگشت به آن را کاهش دهد.
در کلینیک دندانپزشکی سبز توسط بهترین متخصص بیماری های دهان دکتر علی لطفی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی متخصص پاتولوژی (آسیب شناسی) دهان فک و صورت، معاینه انواع بیماری ها و ضایعات دهان فک و صورت را به سرعت شناسایی و درمان کنید تا از مشکلات جدی تر در آینده پیشگیری کنید.
برای نوبت دهی فرم زیر را تکمیل کنید: